خدمت سربازی اجباری در ۱۱۰ کشور جهان حذف شده و فقط در کره شمالی، کوبا و بلاروس این اجبار با تفاوتهایی نسبت به ایران همچنان برقرار است.
برترینها: حدود ۱۰۹ کشور در سطح جهان نظام وظیفهی اجباری ندارند، اما بر اساس مادهی چهارم قانون خدمت وظیفهی عمومی، این خدمت در ایران ۳۰ سال است که شامل ۲ سال دورهی ضرورت، ۸ سال دورهی احتیاط، ۱۰ سال ذخیره اول و ۱۰ سال ذخیرهی دوم میباشد. در ایران، خدمت اجباری سربازی همواره مخالفان و موافقان متعددی دارد که گاهی نیز بر اثر ازدیاد تعداد سربازان این خدمت از طرق مختلف تعدیل میشود.
سربازی اجباری
هنوز مشخص نیست که منبع ایجاد مشروعیت برای دولتها در زمینه بکارگیری اجباری جوانان در مسائل نظامی کدام نظریه حقوقی و قانونی است، اما آن چه که به شکل تاریخی از منظر حقوق طبیعی پذیرفته شده است، حق حیات افراد است. در چارچوب نظری مرتبط با حقوق طبیعی، جان انسانها به مثابه یک ودیعه الهی در اختیار افراد قرار دارد و هیچ فرد یا نهادی این ودیعه را به افراد نداده است که در مقابل توانایی سلب یا تهدید آن را داشته باشد.
امیرحسین قاضیزاده هاشمی نائبرئیس مجلس شورای اسلامی، در نقد سربازی اجباری و طرح مجلس برای مرتفع ساختن این سد از مقابل جوانان، اظهارات جالبی را مطرح کرد. قاضی زاده هاشمی در مطلبی در صفحه توییتر خود نوشت: «باید سربازی اجباری جمع شده و نیروهای متخصص نظامی برای حراست از امنیت و اقتدار کشور استخدام شوند؛ وجود ۳ میلیون مشمول غایب نشان دهنده ناکارآمدی مدل فعلی است. در شرایط جنگ اقتصادی باید از توان جوانان برای سازندگی و جهش تولید استفاده کنیم؛ نسل جوان سربازان خط مقدم این جنگ هستند.»
همچنین محسن رضایی، فرمانده پیشین سپاه از ایده نایبرئیس اول مجلس شورای اسلامی برای جمع شدن سربازی اجباری و جایگزین شدن آن با استخدام نیروهای متخصص نظامی استقبال کرد.